Pernisyöz anemi veya kötücül anemi, bir otoimmün Anemi tipidir. Pernisyöz anemide antikorlar intrinsik faktör veya paryetal hücrelere karşı döner. İntrinsik faktör B<sub>12</sub> vitamini emilimi için gereklidir, bu nedenle B<sub>12</sub> vitamininin emilimi zarar görür.
Bazen pernisyöz anemi terimi otoimmün bir tepki içermeyen (non-otoimmün) B<sub>12</sub> vitamini eksikliklerini tanımlamak için de kullanılabilir.
Eritrositlerin (alyuvarların) normal ve sağlıklı bir şekilde üretilebilmeleri için B<sub>12</sub> vitaminine ihtiyaç vardır. Pernisyöz anemide vücudun bağışıklık sisteminin bir parçası olan antikorlar intrinsik faktöre veya bu faktörü üreten paryetal hücrelere saldırır. İntrinsik faktör B<sub>12</sub> vitamininin emilimi için gereklidir, sonuç olarak intrinsik faktördeki azalma B<sub>12</sub> vitaminin emilimini sekteye uğratır. Bu nedenle B<sub>12</sub> vitamini eksikliği sonucu olarak da Eritrositlerin (alyuvarların) sayısı azalır ve ölçüleri büyür.
Yaşlılarda daha sık görülen pernisyöz aneminin erkek ve kadınlarda görülme sıklığı aynıdır.
Pernisyöz anemi tedavisi ilk kez William Murphy tarafından geliştirilmiştir. Murphy denek olarak seçtiği köpeklerde anemiye yol açmak için, bu köpeklerde kanama olmasını sağlar, daha sonra da onları farklı besinlerle besleyerek hangisinin (veya herhangi birisinin) köpeklerin tekrar sağlıklı olmasına neden olduğunu anlamaya çalışmıştır. Bu çalışmasında büyük miktarlarda ciğerin (karaciğer) hastalığı tedavi ettiğini keşfetmiştir. Daha sonra George Minot ve George Whipple kimyasal olarak B<sub>12</sub> vitaminini ciğerden ayırdılar. Bu çalışmalar sayesinde üçü, 1934 yılında Nobel Tıp Ödülü'nü paylaştılar.
Bugün pernisyöz anemi genellikle B<sub>12</sub> vitamini enjeksiyonları (hidroksokobalamin veya siyanokobalamin) veya büyük oral (ağızdan alınan) dozlar halinde B<sub>12</sub> vitamini verilir.
Pernisyöz anemi dilde enflamasyona (iltihaba) yol açabilir (glossit), bu da dilde yara ve acıya neden olur. İştah azalması, denge bozukluğu, el ve ayaklarda duyu kayıpları ve depresyon da görülmüştür.
Tedavi genellikle ilk iki hafta boyunca her gün yapılan B<sub>12</sub> enjeksiyonları içerir. Böylece hastanın karaciğerinde B<sub>12</sub> vitamininin depolanması sağlanır. Eğer hastanın B<sub>12</sub> seviyesi çok düşükse bu enjeksiyonların süresi uzayabilir ve hastaya hayatı boyunca, genellikle ayda bir olarak uygulanan, ek bir enjeksiyon yapılabilir. Bu enjeksiyonlar genelde hidroksokobalamin veya siyanokobalamin içerir. Çoğunlukla doğrudan kasa verilir (genellikle kollar), böylece ileumda (incebağırsağın son bölümü) zarara uğraması önlenir.
Ayrıca, B<sub>12</sub> yeterli miktarlarda ağız yoluyla emilebilir, intrinsik faktör veya ileum gerekmeden. Genellikle bu yol için 1000 - 2000 mcg arasındaki bir doz kullanılır.
Orijinal kaynak: pernisyöz anemi. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page